Kürt sorununun çözümü bağlamında yürütülen sürece ilişkin Ankara’da 17-18 Haziran tarihleri arasında bir dizi görüşme gerçekleştiren Kürdistan’daki baro başkanları, Meclis'te grubu bulunan partilerin temsilcileri ve Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş'la görüştü. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu ile 29 Haziran’da Wan’da bir arayan baro başkanları, hukuku zemini tartışıyor. 

 

Îdir Barosu Başkanı Ahmet Tutulmaz, sürece ve devletin atması gereken adımlara dair konuştu. 

 

TÜM AKTÖRLER SÜRECE SAHİP ÇIKIYOR

 

2013-2015 tarihlerindeki süreci hatırlatan Tutulmaz, bu sürecin ülke tarihindeki en önemli süreç olduğunu söyledi. Ancak sürecin akamete uğradığını ve bunun da ülke için büyük kayıplara neden olduğunu anımsatan Tutulmaz, “Sürecin bitmesiyle birlikte büyük acılar yaşandı. 10 yıl sonra ise sorunun çözümü yine gündeme geldi. Nereden bakarsak bakalım bu sürecin yeniden başlatılması önemlidir ve bu sürecin önceki süreçlerden bir farkı var. Biraz daha belli aktörler tarafından yürütülüyor, silahların bırakılması söz konusu. Diğer süreçlerde toplumsal barış ve ardından silah bırakma meselesi gündeme gelecekti ancak burada önce silahlar bırakıldı, sonra toplumsal barış ve hukuki süreç devreye girdi. Burada bir pazarlık yok ve Öcalan kendi örgütünü feshetme kararı aldı. Süreç şuan aktörlerin istediği şekilde yürüyor. Herkes bu sürece sahip çıkıyor. Sayın Öcalan, Bahçeli ve Erdoğan, bu sürecin aktörleridir. Yine diğer siyasi partilerin de sürece sahip çıkması önemlidir” diye belirtti. 

 

17 MADDELİK RAPOR SUNULDU

 

Yaşanan aksama veya gecikmenin insanları ümitsizliğe ve karamsarlığa itmemesi gerektiğini söyleyen Tutulmaz, “Siyasetin ve Meclis’in yapacağı işlerin yanı sıra bizim de çalışmalarımız var. Bölge baroları olarak istişaresini yapıyor ve katkılarımızı değerlendiriyoruz. İlk olarak TBMM ve siyasi partileri ziyaret ettik. Toplumun büyük bir bölümü bu sürece destek veriyor ve atılacak adımları bekliyor. İkincisi ise, toplumun beklentisine siyasi partilerin sahip çıkmasıyla ilgili durum. Siyasetin halkı sürece daha çok teşvik etmesini istedik ve 17 maddeden oluşan bir rapor sunduk. Silahsızlanma aşamasından sonra Meclis’te kurulacak komisyonla birlikte nelerin yapılması gerektiğini anlattık. Yeni bir anayasa, anadilin önündeki engellerin kaldırılması, Kürt halkının kendini ifade etme ve kültürünü özgür bir şekilde yaşatma gibi adımların atılması gerektiğini herkesle paylaştık” ifadelerini kullandı. 

 

‘ÖCALAN NET BİR İRADE ORTAYA KOYDU’

 

Halkta iyimserlik halinin yanında temkinli bir durumun da söz konusu olduğunu dile getiren Tutulmaz, şunları belirtti: “Bir önceki sürece göre biraz gizli yürüdüğü için insanlar temkinli yaklaşıyor. Yine birkaç ay geçmesine rağmen sürecin ağır yürüyor olması insanlarda bir temkinli durum yaratıyor.  Sayın Öcalan’ın net bir irade ortaya koyması ve örgütün de karşılık vermesi çok önemli. Bu ortaya konulan iradeden bir geriye dönüş yok. Tüm bunlarla birlikte demokratik bir çerçevede bir takım yasaların devreye konulması gerekiyor. Komisyonun hızlıca kurulması ve görevine başlaması gerekiyor. Bir diğer önemli konu silahsızlanma meselesinin yasal mevzuat çerçevesinde oluşturulması gerektiğidir. Hatta bu en başta yapılması gereken bir durum. Çünkü siz bir adım attığınızda devletin bu adımı resmileştirecek daha somut hale getirecek bazı uygulamaları hayata geçirmesi gerekiyor. Bu demokratik adımların acilen atılması artık elzemdir.”

 

TÜM BAROLAR SÜRECİ SAHİPLENMELİ 

 

Ülkedeki tüm baroların sürece dahil olmasının güç olduğunu ancak imkansız olmadığına dikkat çeken  Tutulmaz, “Bu sürecin mutlaka bölge boralarının yanı sıra Türkiye Barolar Birliği’nin tüm birleşenlerine ulaşması gerekiyor. Bunun bazı zorlukları var. Kayyım atanmalarına karşı bile açıklama yapınca azınlıkta kalıyoruz. Üçüncü hedefimiz süreci TBB meclisinde gündeme getirmek ve tüm baroların desteğini almaktır. Tüm baroların bu işi sahiplenmesi gerekiyor. Yine bölge barolarının kendi illerinde sivil toplum örgütleriyle ortak hareket ederek, sürecin toplumsal sahiplenmesini arttırması gerekiyor. Konferans, çalıştay ve panellerle bunu yapmamız lazım. Umudumuz yüksek. Çünkü barış sağlamak zorundayız” dedi. 

 

‘HERKES ÇÖZÜM İSTİYOR’

 

Kürt sorununun cumhuriyetin kuruluşu ile beraber 120 yılı aşan bir sorun olduğunu anımsatan Tutulmaz, şöyle devam etti: “Cumhuriyetle birlikte bu sorun katlanarak devam etmiştir. Son 50 yıldır bu topraklar acı ve gözyaşı ile yoğruldu. Toplumun her kesimi bu acıyı yaşadı ve bunu sürdürmeye gücü yok. Kürtler ne kadar barışa ihtiyaç duyuyorsa Türk toplumunun da süreci nihayete erdirmeye ihtiyacı var. 10 yıl önce yaşanan başarısızlığı bu toplumun tekrar yaşamaya tahammülü yoktur. Bu sorun çözülecek ve herkes bunun farkındadır. Ankara’da siyasi aktörlerin de güçlü bir irade ortaya koyduğunu görünce ümitsizliğe dair tek bir kuşkum yok. Toplum bu konuda siyaset ve kurumların önündedir. Toplum, sürecin siyaset üstü görülmesi ve seçim endeksli düşünülmeden yapılmasını istiyor. Iğdır Kürdistan kentlerinden farklı bir yapıya sahiptir. Kozmopolit bir kent ve milliyetçi damarın olduğu bir il. Orada bile yaptığımız görüşmelerde sorunun çözülmesi gerektiği konusunda herkes hemfikir. Sadece yöntemde bir ayrışma var. Bazı kesimler farklı yöntemler sunuyor ama herkes çözülmesini istiyor. Iğdır gibi bir kentte herkesin bu görüşte olması çok önemli ve değerlidir.”

 

AHMET TUTULMAZ HAKKINDA?

 

Îdir’in Karakoyunlu ilçesi İslamköy doğumlu. Kars İmam Hatip Lisesinden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirerek avukatlık mesleğine başladı. Üç dönem Îdir Barosu yönetiminde de yer aldı. Îdir’de AKP il yönetim kurulu üyeliği, teşkilat başkanlığı, il genel meclis üyesi ve seçim işleri başkanlığı görevlerinde bulundu. 27. Dönem milletvekilleri seçimleri sürecinde AKP’den 1. sıra milletvekili adayı oldu. 2024 yılında yapılan seçimlerde Îdir Barosu’nun başkanı seçildi. 

 

MA / Adnan Bilen